بیماری ها :
شرح وظایف واحد پیشگیری ومبارزه با بیماریها
واحد پیشگیری و مبارزه با بیماریها یکی از واحدهای شبکه بهداشت و درمان شهرستان است که در زمینه چگونگی الگوی توزیع بیماریهای شایع شهرستان از نظر اتیولوژی ، توزیع مکانی ، توزیع زمانی، توزیع انسانی و بخصوص بار بیماری ( Burden of Disease ) و عوامل موثر در آن بررسی و مطالعه نموده و بدینوسیله جایگاه اپیدمیولوژیک آنها را در چارچوب قیاس منطقه ای و ناحیه ای از نظر اسپورادیک ، آندمیک ، طغیان ( Out Break ) و اپیدمیک بودن تعیین و تبیین می نماید، تا بتواند بعنوان عضوی از ساختار اجرایی شبکه بهداشت شهرستان بعنوان یک واحد سازمانی مسئول در قبال سلامت آحاد جامعه هماهنگ و همپا با سایر اعضاء و دیگر بخشهای موثر در بهداشت و با بهره گیری از توان تخصصی خود در تحقق اهداف بهداشتی کشور به نحو شایسته ایفای نقش کند.
اهم وظایف واحد پیشگیری و مبارزه با بیماریها
1: انجام مطالعات لازم در مورد بیماریهای بومی منطقه و تعیین اولویت ها جهت پیش بینی برنامه اجرائی.
2: پیش بینی و تهیه برنامه های عملیاتی بیماریهای واگیر و غیر واگیر منطقه با توجه به اولویت آنها.
3: دریافت و ارسال گزارش ،پیگیری و بررسی اپیدمیولوژیکی بیماریهای مشمول گزارش تلفنی (فوری) و کتبی(غیرفوری).
4: جمع آوری ، ثبت ، تجزیه و تحلیل اپیدمیولوژیک و گزارش دهی آمار و اطلاعات که به صورت روزانه، هفتگی، ماهانه، فصلی(سه ماهه)،شش ماهه و سالانه از مراکز تابعه به این واحد ارسال و از این واحد نیز به مرکز بهداشت استان ارسال می گردد.
5: همراهی با تیم بازدید از مراکز بهداشتی درمانی و خانه های بهداشت بمنظور بررسی فعالیت واحدهای مذکور در زمینه پیشگیری و مبارزه با بیماریها.
6: نظارت بر انجام کلیه امور فنی واحدهای تابعه (بیماریابی، نمونه برداری، مبارزه با ناقلین ،واکسیناسیون و امور قرنطینه، آزمایش نمونه ها، مبارزه با کنترل اپیدمی ها، درمان بیماریها و غیره).
7: تأمین، نگهداری و توزیع واکسن مورد نیاز مراکز بهداشتی و درمانی طبق شرایط استاندارد رعایت زنجیره سرما.
8: برنامه ریزی جهت افزایش آگاهی پرسنل مراکز بهداشتی و درمانی و خانه های بهداشت نسبت به اصول مراقبت و پیشگیری از بیماریها از طریق برگزاری جلسات آموزشی و بازآموزی.
9: مشارکت در انجام طرحهای مرتبط ملی و منطقه ای.
10: پیش بینی و تهیه و اجرای برنامه جامع عملیاتی سالیانه.
11: بازدید از مطب ها جهت دریافت گزارش صفر و گزارش دیگر موارد بیماریها.
12: نظارت بر انجام کلیه امور فنی واحدهای تابعه(،بیماریابی،نمونه برداری،مبارزه با ناقلین،واکسیناسیون و امور قرنطینه،آزمایش نمونه ها،مبارزه با کنترل اپیدمی ها،درمانها،نحوه نگهداری مواد بیولوژیک و غیره).
13: نظارت بر انجام واکسیناسیون بر اساس آخرین دستورالعمل کشوری در کلیه مراکز بهداشتی درمانی ، پایگاههای بهداشتی و خانه های بهداشت به صورت رایگان
14: تأمین و توزیع واکسنهای روتین در مراکز بهداشتی و درمانی، پایگاههای بهداشتی
15:نظارت بر امر بیماریابی و درمان بیماران مبتلا به سل تا بهبودی کامل به صورت رایگان
16: انجام برنامه غربالگری نوزادان با هدف بیماریابی بیماری فنیل کتونوری(PKU) و کم کاری مادرزادی تیروئید در کلیه مراکز بهداشتی درمانی تابعه
17: اجرای برنامه پیشگیری از تولد نوزاد مبتلا به تالاسمی ماژور از طریق برنامه غربالگری زوجین متقاضی ازدواج
18: شناسایی و بررسی موارد مشکوک به ابتلا به بیماری سرخک ، سرخجه و سندرم سرخجه مادرزادی با هدف حذف کامل این بیماریها در کشور
19: دریافت گزارش و فراخوان و انجام واکسیناسیون کامل موارد حیوان گزیدگی در جهت پیشگیری از ابتلا به هاری بصورت خدمات ۲۴ ساعته
20: شناسایی، گزارش و بررسی کلیه موارد مشکوک به ابتلا به بیماری سیاه سرفه، دیفتری، کزاز، بیماریهای مشترک بین انسان و دام مانند: تب مالت، سالک، تب های خونریزی دهنده، انفلوانزا با منشأ حیوانی
21: دریافت گزارش ، بررسی و کنترل موارد ابتلا به شپش سر از مدارس و سایر مکانهای تجمعی
22: مشاوره و شناسایی افراد با رفتارهای پرخطر اجتماعی در زمینه خطر ابتلا به بیماری ایدز، درمان و پیگیری موارد HIV مثبت
23: شناسایی، گزارش و ثبت پورتال بیماران مبتلا به هپاتیت مزمن، واکسیناسیون گروههای در معرض خطر شغلی و افراد در معرض تماس با این بیماران مانند افراد خانواده به صورت رایگان
24: جمع آوری وانتقال نمونه های آزمایشگاهی بیماران مشکوک به سرخک، انفلوانزا،سرخجه مادرزادی، فلج شل حاد، سیاه سرفه و غیره
25: پیشگیری و کنترل بیماریهای اسهالی با تأکید بر التور و اسهال حاد خونی و مدیریت طغیانهای منتقله از آّب و غذا
26: پایش و نظارت بر نحوه عملکرد و روند خدمت رسانی در مراکز و پایگاههای تابعه
بهداشت محیط :
واحد سلامت محیط مرکز بهداشت شهرستان بانه درراستای انجام وظایف ذاتی خود که توسط وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی ابلاغ شده است فعالیت می نماید.مهندسی بهداشت محیط علمی است که برمولفه های تاثیر گزار برسلامت جامعه که منشا" آنها ازآب وغذا وخاک وهوا (محیط پیرامون)بحث می نماید.
سالانه درجهان هزاران نفر به بیماریهای میکروبی وانگلی که منشا" ایجاد آنها مصرف آب وغذای آلوده می باشد مبتلا می شوند.
آمار مبتلایایان به بیماریهای تنفسی (خصوصا" سرطانهای سیستم ریوی) به علت افزایش میزان آلودگی هوا درمحیطهای بازوبسته درحال افزایش است .که افزایش مصرف مواد دخانی درجوانان به عنوان یکی ازتهدیدات نظام سلامت کشور به حساب می آید.
براثر ورود فاضلابهای خانگی وعدم تصفیه آنها به منابع آبی جمعیتهای شهری وروستایی سالانه شاهد آلودگی میکروبی دربرخی ازنقاط استان کردستان خصوصا" شهرستان بانه هستیم.هرچند باتاسیس وراه اندازی تصفیه خانه فاضلاب شهر بانه درچند سال اخیر حجم وسیعی ازفاضلاب شهر بانه تصفیه می گردد ولی هنوز فاضلاب جمعیت زیادی ازروستاها وشهرهای تابعه بدون رعایت معیارهای زیست محیطی درطبیعت رها می گردد.
تولید انبوه پسماندهای خانگی وتجاری درشهرستان ( به دلیل موقعیت تجاری شهرستان ) جمع آوری ودفع بهداشتی آن یکی ازمشکلات بهداشتی شهرستان قلمداد می گردد.که تولید انبوه پسمانهای پزشکی وعفونی شهرستان توسط مراکز درمانی دولتی وخصوصی را نیز باید به آن افزود که نیاز به مکانیسم بیخطرسازی دارند. که باتلاش انجام گرفته توسط واحد سلامت محیط باهمکاری سایر واحد های مرتبط درچند سال اخیر باهمکاری بخش خصوصی زباله های عفونی تولید شده جمع آوری وبه مرکز بیخطرسازی پسماند مستقردر بیمارستان صلاح الدین هدایت می گردد.
بااین تفاصیل مهمترین رسالت ووظایف واحد سلامت محیط برانجام فعالیت درراستای برنامه های زیر متمرکز می گردد:
نظارت برفرآیند کنترل کیفی آب شهر وروستا ازنظر معیارهای میکروبیولوژی وشیمیایی بصورت مستمر وروتین.
تظارت برمراکز تهیه وتوزیع مواد غذایی شهرستان وفرآیند تهیه وتوزیع مواد غذایی.
نظارت وکنترلی وضعیت بهداشتی اماکن عمومی شهرستان (آرایشگاههای زنانه ومردانه- مراکز آموزشی تربیتی – مساجد – هتل ومهمان پذیر- جایگاههای سوخت – پادگانها و....)
نظارت وپیگیری وضعیت بهداشت محیط شهر وروستا(نحوه جمع آوری ودفع فضولات انسانی وحیوانی – دفع زباله وبهسازی واحداث سرویسهای بداشتی روستایی باهمکاری ارگانهای حمایتی شهرستان) .
آموزش واطلاع رسانی و افزایش سواد بهداشتی جمعیت تحت پوشش درراستای سیاستهای کنترلی وزارت بهداشت.
اجرای برنامه پیشگیری ازعوارض مواد دخانی ونظارت برمراکز عرضه دخانیات .
**راه اندازی سامانه رسیدگی به شکایات بهداشتی شهروندان (شمارت تلفن 190) که حجم وسیعی ازشکایات شهروندان ازطریق این سامانه قابل پیگیری است.
بهداشت خانواده :
تامین ، حفظ و ارتقای سلامت آحاد جامعه از طریق ارائه خدمات بهداشتی به گرو ه های آسیب پذیر جامعه از جمله مادران باردار، زنان شوهر دار 49-10 سال ،سالمندان ،میانسالان و کودکان از شرح وظایف واحد سلامت خانواده میباشد.
واحد سلامت خانواده متشکل از برنامه های سلامت مادران،نوزادان،کودکان،میانسالان،سالمندان و باروری سالم میباشد،که عملکرد آن درگروه هدف مربوطه شامل:
تعیین خط مشی و اجرای سیاست های کشوری برنامه های سلامت باروری
اجرای نظام تحول سلامت در بخش بهداشت با بکار گیری بسته های خدمتی موجود
نظارت بر حسن اجرای دستورالعملها و پیگیری فعال و برنامه ریزی و مداخله جهت برطرف نمودن مشکلات موجود
نظارت بر اجرای برنامه های بهداشتی و درمانی مادران ،کودکان، میانسالان و سالمندان در سطح مراکز و خانه های بهداشت با در نظر گرفتن اولویت های اجرایی
بررسی شاخص های بهداشتی مربوطه در منطقه و تجزیه و تحلیل آنان در برنامه های مختلف واحد
تلاش برای دستیابی به روش های جلب مشارکت جامعه در مراحل مختلف اجرای برنامه های آموزش و بهداشتی و پیشگیری
پیشنهاد و مشارکت در اجرای آموزشها و برنامه ها در واحد های مختلف مرکز بهداشت و سایر ادارات سطح شهرستان
برگزاری همایش ،کارگاهها و کلاس های آموزشی جهت پرسنل خانواده و بهوزران و جامعه
نظارت بر مراکز و خانه های بهداشت و عملکرد پرسنل
ارسال پسخوراند مربوط به نظارت ،آمارها وشاخصهای بهداشت خانواده به مراکزبهداشتی درمانی تحت پوشش
تشکیل کمیته های برنامه های مختلف واحد
بهداشت حرفه ای :
مهندسی بهداشت حرفهای (به انگلیسی: Occupational Health Engineering) شاخهای است از علم بهداشت و عبارتست از شناسائی، ارزیابی و کنترل عوامل زیانآور موجود در محیط کار به همراه یکسری مراقبتهای بهداشتی درمانی به منظور سالمسازی محیط کار و حفظ سلامت نیروی کار
مهندسی بهداشت حرفهای را میتوان بهطور خلاصه علم و هنر تأمین سلامت در محیطهای شغلی تعریف کرد و یک مهندس بهداشت حرفهای یا متخصص سلامت شغلی کسی است که وظیفه شناسایی، ارزشیابی و حذف یا کنترل عوامل مخاطرهآمیز شغلی را به عهده دارد.
نخستین کمیته مشترک سازمان بهداشت جهانی وسازمان بینالمللی کار که در سال ۱۹۵۰ تشکیل شد، مهندسی بهداشت حرفهای را چنین تعریف نمودهاست:تامین و ارتقاء عالیترین سطح سلامت جسمی، روانی واجتماعی برای کارگران همهٔ مشاغل، پیشگیری از بیماریها و حوادث ناشی از کار، بهکارگماردن نیروی کار درمحیط و شغلی که از لحاظ جسمی و روانی قدرت انجام آن را دارد و بهطور خلاصه تطابق کار با انسان یا ارگونومی که از کلمه یونانی برگرفته شدهاست.
مهندسی بهداشت حرفهای رشتهای است که به محیط کار بر میگردد. در واقع متخصصان در این رشته خطرهای بالقوهای که در محیط کار وجود دارد را شناسایی میکنند و در مراحل بعد به اندازهگیری و ارزیابی این خطرات و کنترل آنها میپردازند. البته کسانی که علم بیشتری در این رشته دارند، خطرهای شغلی را پیشبینی نیز میکنند. به این نکته باید اشاره کرد که کسب این مهارتها به نحوه تربیت دانشجویان بستگی دارد.
تاریخچه بهداشت حرفهای
تا قرن شانزدهم میلادی در کتب طبی به بهداشت حرفهای و ارتباط بیماریهای مختلف با شغل افراد اشاره قابل توجهی نشدهاست. از قرن شانزدهم به بعد در تاریخ به چهرههای درخشانی برمیخوریم که تمام عمر خود را صرف تشخیص و جلوگیری از بیماریهای ناشی از کار نموده و خدمات با ارزشی انجام دادهاند.
اولین فردی که آثار ارزندهای در مورد بهداشت حرفهای از خود به یادگار گذاشتهاست طبیبی از ناحیه ساکسونی در ایتالیا به نام اگریکولا بود او کتابی در ۱۲ جلد دربارهٔ اکتشافات و استخراج فلزات. ابزار کار. حوادث و بیماریهای ناشی از کار و … نوشت که در سال ۱۵۵۶ منتشر شد. بعد از او در سال ۱۵۶۷ پزشک دیگری اهل سوئیس به نام پاراسلسوس کتابی دربارهٔ بیماریهای وابسته به شغل در بین کارکنان معدن ذوب و فلزات منتشر کرد. در سال ۱۶۳۳ پدر طب کار یا همان رامازینی به دنیا آمد که یکی از پیشقدمان بزرگ قرن ۱۷ در زمینه بهداشت حرفهای میباشد. کتاب معروفش درباره بیماریهای حرفهای در سال ۱۷۰۰ میلادی منتشر شد. او برای اولین بار به پزشکان توصیه کرد که علاوه بر سوالات که در زمان معاینه از بیماران میپرسیدند از همه بپرسند شغل شما چیست این جمله کوتاه نقطه عطفی در تاریخ بهداشت حرفهای و طب کار بهشمار آمدهاست.
بهداشت حرفهای در ایران
در مرداد سال ۱۳۲۵ وزارت کار و امور اجتماعی تشکیل و قانون موقت کار را تدوین نمود و در سال ۱۳۳۷ قانون مزبور با اصلاحات و تغییراتی به صورت قانون به تصویب رسید و اجرای وظایف مربوط به بهداشت و ایمنی مندرج در قانون کار وقت به عهده اداره کل بازرسی کار قرار گرفت.
در سال ۱۳۴۶ در حوزه معاونت فنی وزارت بهداشت وقت، اداره بهداشت محیط کار در تشکیلات اداره کلّ بهداشت محیط پیشبینی شد و سپس در سالهای ۱۳۴۷، ۱۳۴۸ و ۱۳۴۹، اداره طب صنعتی در اداره کل خدمات بهداشتی حوزه معاونت فنی وزارت بهداری وقت تأسیس گردید. سپس در سالهای ۱۳۵۰، ۱۳۵۱ و ۱۳۵۲ تا اوایل ۱۳۵۳، اداره بهداشت محیط کار به بهداشت محیط کار و هوا تغییر نام داد و اداره طب صنعتی همچنان به وظایف خود ادامه میداد. در اواخر دهه ۱۳۵۰ در حوزه معاونت امور بهداشتی و جمعیت و تنظیم خانواده وزارت بهداری وقت اداره بهداشت حرفهای در دفتر خدمات بهداشتی ویژه که بعداً به اداره کل خدمات بهداشتی ویژه تغییر نام داد تشکیل گردید.
تا قبل از سال ۱۳۶۲ وزارت کار و امور اجتماعی و وزارت بهداشت وقت مشترکاً بر نیروی کار و محیط کار نظارت و مراقبت داشتند. به منظور جلوگیری از دو باره کاری و ارتقاء کیفیت ارائه خدمات برای حفظ و بالا بردن سلامت شاغلین، درسال۱۳۶۲ مسائل بهداشتی محیط کار و کارگر، از وظایف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی شناخته شد و جهت انجام این وظیفه، اداره کل بهداشت حرفهای تشکیل و مسئولیت حفظ و ارتقاء سلامت نیروهای شاغل کشور در مشاغل گوناگون جامعه را عهدهدار گردید. با توجه به تصویب قانون جدید کار توسط مجمع تشخیص مصلحت نظام ایران در سال ۱۳۶۹، به حکم ماده ۸۵ قانون کار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی عهدهدار بهداشت و درمان کارگران و وزارت کار و امور اجتماعی مسئول ایمنی کارگران میباشد
هدف کلی مهندسی بهداشت حرفهای
نگهداری و بهبود حداکثر سلامت جسمی، روانی و اجتماعی کارکنان مشاغل مختلف از طریق پیشگیری از خطرات تهدیدکننده سلامت کارگران، مطالعه شرایط نامناسب محیط کار و اثرات سوء آن برتندرستی آنان میباشد. کارشناسان بهداشت حرفهای که در این زمینه فعالیت دارند، با شناختی که از محیط کار، فرایندهای کاری، خطرات و عوامل زیانآور محیط کار، و نیز تأثیراتی که این عوامل بر سلامت شاغلین میگذارند، از طریق بررسی، ارزیابی، اندازهگیری وکنترل عوامل زیانآور محیط کار، درصدد سالمسازی و بهسازی محیط کار برمیآیند؛ بنابراین از این طریق باعث کنترل بیماریها، عوارض و آسیبهای شغلی و در نهایت تأمین سلامت شاغلین میگردند.
برنامهها و فعالیتهای بهداشت حرفهای
به منظور دست یابی به هدف فوق در بهداشت حرفهای برنامههایی درنظرگرفته شدهاست که بهطور خلاصه عبارتنداز:
ایجادایستگاه بهگر( ایستگاه امداد) درواحدهای کارگری دارای 20 تا 49 نفر شاغل
ایجادخانه بهداشت کارگری درواحدهای کارگری دارای 50 تا 499 نفر شاغل
ایجاد مرکز بهداشت کار درواحدهای کارگری دارای بیش از 499 نفر شاغل
برنامه بهداشت صنوف
فعال نمودن وتشکیل کمیته های حفاظت فنی وبهداشت کار درواحدهای کارگری دارای
بیش از 25 نفر شاغل وسایر کارگاههای دارای رنج کارگری کمتر به شرط دارابودن عامل
زیان آور
فعال سازی کمیته حفاظت فنی وبهداشت کار مراکز بهداشتی درمانی وبیمارستانها
بهبود روشنایی در محیط کار
مقابله با صدا در محیط کار
برنامه مداخله ای ارگونومی درمحیط کار
غربالگری بیماری سیلیکوزیس
برنامه کنترل وکاهش سیلیس درمحیط کار
کنترل وحذف جیوه درمحیط کار
کنترل وحذف سرب درمحیط کار
کنترل وحذف آزبست درمحیط کار
شرایط جوی محیط کار
ایمنی مواد شیمیایی
OHSAS استاندارد 18001
برنامه معاینات سلامت شغلی
برنامه بازدید کارگاهی
برنامه بازرسی هدفمند
برنامه توسعه وتشدیدبازرسیهای بهداشت حرفه ای
بهداشت ،ایمنی وسلامت عوامل اجرایی پسماندها
برنامه بهداشت معادن
برنامه بهداشت پرتوکاران
برنامه بهداشتکشاورزان
برنامه بهداشت قالیبافان( بقا )
پیشگیری از ایدز در محیط کار
مهندسی بهداشت حرفهای نه تنها مسائلی راکه در اثر تماس باعوامل زیانآور محیط کار بروز مینماید درنظر میگیرد، بلکه سایر مسائل ازقبیل:پیشگیری از بیماریها، بهداشت عمومی محیط کار، آب آشامیدنی، نظافت عمومی و فردی، دفع حشرات، دفع زباله و فضولات، نهارخوریها، حمام، توالت، دوش و دستشویی، وسایل و حفاظت فردی و جمعی و غیره را نیز درمحیطهای کاری در مدنظر دارد.
عوامل زیانآور محیط کار
بهطورکلی میتوان گفت که بهداشت حرفهای علمی چند رشتهای بوده و ترکیبی از علوم پزشکی و مهندسی میباشد. یکی از برنامههای اصلی بهداشت حرفهای، مطالعهٔ شرایط نامناسب محیط کار یا به عبارتی بررسی و ارزیابی عوامل زیانآور محیط کار میباشد، که این عوامل خودبه پنج دسته تقسیم میشوند:
عوامل زیانآور فیزیکی محیط کار شامل سروصدا، گرما و رطوبت، سرما،ارتعاش، فشار (کمبود و افزایش فشار)، روشنایی (کمبود و افزایش نور)، اشعهٔ مادون قرمز، اشعهٔ ماورای بنفش، اشعههای یونیزان، الکتریسیته
عوامل زیانآور شیمیایی محیط کار مانندگازها، بخارات، دودودمه،گردوغبار، اسیدهاوبازها، فلزات و…
عوامل زیانآور بیولوژیکی محیط کار شامل: انتقالویروسها،قارچها، انگلها، باکتریها، ریکتزیاها از طریق خون و سایر مایعات بدن
عوامل زیانآور مکانیکی وارگونومیکمحیط کار، شامل: پوزیشنهای نامناسب بدن حین کار، بلندکردن وحمل باربیش از حدمجاز، سطوح کار شامل میز، صندلی، ابزارآلات مورد استفاده، تجهیزاتی که مناسب طراحی نشده باشند (عدم تطابق کار با کاربر) و…
عوامل زیانآور روحی وروانی محیط کار مانند روابطکارگرباکارفرما، همکاران و زیردستان،_ استرسهای شغلی، تشویقها و تنبیه ها_ارتقاء شغلی، رضایت شغلی و…
چنانچه هریک ازعوامل یادشدهٔ فوق از حدتحمل فیزیولوژیک بدن انسان پیشی گیرد، عوارض و آسیبهایی را ایجاد خواهدنمود. در بهداشت حرفهای عمده کوششها بر شناسایی این عوامل، اندازهگیری و درصورت نیاز کنترل آنها متمرکزاست.
روز جهانی ایمنی و سلامت شغلی
روز ۲۸ آوریل (هشتم اردیبهشت) از سوی سازمان بینالمللی کار(ILO) به عنوان روز جهانی ایمنی و سلامت شغلی World Day for Safety and Health at Work نامگذاری شدهاست.
روز جهانی ایمنی وسلامت شغلی در واقع یک هدفگذاری سالیانه بینالمللی برای نهادینه کردن کار سالم و ایمن در سرتاسر جهان است. برگزاری این مراسم بخش مهمی از استراتژیهای جهانیسازمان بینالمللی کار برای ارتقای ایمنی وسلامت شغلی در همه محیطهای کاری است که باعث ارتقای آگاهیهای مردم و همچنین افزایش امنیت وسلامت در محیط کار میشود.
این مراسم هر ساله توسط کلیه دولتها، سازمانها و بخشهای خصوصی و کارفرمایان و کارخانجات انجام شده و توسط سازمان بینالمللی کار حمایت و پشتیبانی میکند.
بهداشت دهان و دندان :
شبکه بهداشت و درمان شهرستان بانه دارای 8 مرکز دارای واحد دندان پزشکی فعال است که شامل مراکز شهری شماره 1-2-3-4 و مرکز روستایی بوئین ، کانیسور ، آرمرده و شوی است .
شرح وظایف کارشناس مسئول واحد دهان و دندان
نظارت بر عملکرد دندان پزشکان در مراکز
تهیه و توزیع مواد مصرفی و تجهیزات دندانپزشکی
نظارت بر سامانه سیب مراقبین سلامت و بهورزان و دندان پزشکان
تهیه برنامه عملیاتی و گزارش عملکرد و آمار
تجزیه و تحلیل شاخص های برنامه
برگزاری جلسات بازآموزی و کارگاه های آموزشی
شرح وظایف دندانپزشکان
ارائه خدمات سطح (2) شامل ( کشیدن دندان ، پالپتومی ، درمان پالپ زنده ، جرم گیری ، ترمیم با آمالگام و کامپوزیت ) با اولویت گروه هدف ( کودکان زیر 14 سال و مادران باردار و شیرده )
آموزش سلامت دهان و دندان
انجام دهگردشی و نظارت بر کار بهورزان و مراقبین
نظارت بر نظافت و استریل نمودن وسایل دندانپزشکی
شرح وظایف مراقبین و بهورزان
آموزش سلامت دهان و دندان
توزیع مسواک انگشتی در بین کودکان 6-9-12 ماه
معاینه دهان و دندان و ارجاع به سطح 2
وارنیش فلوراید تراپی دانش آموزان و کودکان 3-6 سال
بهداشت روان :
واحد تغذیه:
بهداشت مدارس :
معرفی برنامه های مدیریت سلامت خانواده، جمعیت ، مدارس
برنامه های سلامت نوجوانان ، جوانان و مدارس
رسالت :
وضعیت نوجوانان وجوانان در هر کشور یک ارزیابی گسترده ، از وضعیت کنونی تحصیلات وسلامت نوجوانان وجوانان ارائه می دهد. این موضوعات در قلب پیشرفت بشری قرار داشته و می توانند به عنوان مقیاسی جهت اندازه گیری میزان توسعه و رفاه هر کشور و همچنین مدرکی گویا دال بر اولویتها و ارزشهای موجود در هر جامعه مورد استفاده قرار گیرند. سرمایه گذاری در زمینه سلامت نوجوانان وجوانان تنها موضوعی مرتبط با حقوق بشر نیست، بلکه در عین حال یک تصمیم اقتصادی خردمندانه و یکی از مطمئن ترین راهها جهت قرار گرفتن یک کشور در مسیر دستیابی به آینده ای بهتر می باشد.از طرفی سلامت نوجوانان وجوانان در سیاست بهداشتی و راهبرد کلی سرمایه گذاری های بهداشتی درمانی کشور و مجموعه برنامه های توسعه و رفاه اجتماعی جایگاه و اهمیت ویژه دارد زیرا محل تحصیلات بعد از خانواده مهمترین نقش را در سلامت نوجوانان وجوانان دارد.
گروه هدف
کلیه نوجوانان 18-5 سال
کلیه جوانان 29-18 سال
هدف کلی برنامه های سلامت نوجوانان
مراقبت های سلامت نوجوانان وجوانان
برنامه های سلامت نوجوانان
آموزش وارتقای سلامت مدارس
معاینات ادورای نوجوانان ، دانش آموزان
مدارس مروج سلامت (Health Promoting School)
اجرای برنامه بهداشت بلوغ دختران وپسران
اجرای برنامه کشوری پدیکلوزیس
اجرای برنامه ایمنسازی دانش آموزان
اجرای برنامه پایگاه تغذیه ای سالم در مدارس
برنامه های سلامت جوانان
معاینات ادواری جوانان و دانشجویان
ترویج ازدواج سالم
سبک زندگی سالم
خود مراقبتی در جوانان و پیشگیری از رفتارهای پر خطر
گسترش :
واحد گسترش شبکه که در ستاد مرکز بهداشت واقع شده است،هدف والای تامین و ارتقاء سلامت و بهداشت عمومی در شهر و روستا و بالا بردن میزان آگاهی مردم و امکان دسترسی بهتر آنها به خدمات بهداشتی را تعقیب می نماید.این واحد در واقع رابط بین واحد های پشتیبانی و واحدهای فنی بهداشتی است و بر پوشش کامل خدمات بهداشتی درمانی نظارت دارد.وظایف اصلی این واحد،توسعه فضای فیزیکی ،تامین نیروی انسانی و تجهیز مراکز بهداشتی درمانی شهری و روستایی ،پایگاههای بهداشت و خانه های بهداشت و پشتیبانی این واحد ها در جنبه های ذکر شده می باشد
شرح وظایف واحد گسترش شبکه :
1- برآورد و تعیین ساختار فضای فیزیکی واحدهای بهداشتی
برنامه ریزی جهت شناسایی جغرافیایی و سرشماری جمعیت در مناطق تحت پوشش
بهبود استاندارد منابع:توسعه و بهبود استاندارد واحد های بهداشتی درمانی ، اولویت بندی احداث ، تعیین مکان برای احداث ، نظارت و هماهنگی در احداث بناها
2- برآورد و تامین و توزیع ساختار تجهیزات
تامین و توزیع تجهیزات و مواد مصرفی شامل برآورد نیاز واحد های بهداشتی درمانی و پیگیری اقلام تا توزیع
3- برآورد و تامین ساختار نیروی انسانی واحدهای بهداشتی
بر آورد و تامین نیروی انسانی شامل تامین نیازها و اولویتهای نیروی انسانی واحد های بهداشتی درمانی خانه های بهداشتی و پایگاههای بهداشتی ،توزیع نیروی انسانی و نظارت بر اجرای ضوابط مربوطه
4- برنامه ریزی نظارت و پایش و ارزشیابی:
برنامه ریزی سالیانه و میان مدت ، تهیه برنامه نظارت بر واحد ها و اجرای آن ، ارزشیابی خدمات و اثر بخشی آنها
آموزش و باز آموزی: آموزش نیروهای جدیدالورود و باز آموزی کارکنان
ایجاد هماهنگی های درون بخشی و برون بخشی
5- برنامه بیمه روستایی و پزشک خانواده :
مسئول اجرای طرح بیمه روستایی ( از سال 1384)و استقرار تیم پزشک خانواده درمراکز مجری شامل :برآورد جمعیت،استخدام و گزینش نیروها ، تعیین محل خدمات ، تامین و تجهیزات وسایل و امکانات مورد نیاز ، آموزش بدو خدمت به پزشکان خانواده ، نظارت و پایش اجرای برنامه ها ، ایجاد هماهنگی برون بخشی با مسئولین بیمه سلامت ، آموزش کلیه بهورزان
رایانه ای نمودن کلیه اطلاعات شاغلین ، ساختمانی ، جمعیتی ، تجهیزاتی و .......
جمع آوری و کنترل زیج حیاتی از خانه های بهداشت
6- برنامه phc در سطح شهر
7- امور بهورزی :
همکاری با مراکز آموزش بهورزی برای انتخاب و تربیت بهورزان بومی
8- پایش و ارزشیابی