سلیاک؛ بیماری خاموشی که جذب مواد مغذی را مختل می‌کند

1404/06/23
تعداد بازدید :268

سرپرست معاونت امور بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کردستان، گفت: بیماری سلیاک، یک اختلال گوارشی خودایمنی ناشی از حساسیت به گلوتن، با علائمی چون اسهال مزمن و کم‌خونی، کیفیت زندگی بیماران را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

 

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی کردستان، دکتر خالد رحمانی، سرپرست معاونت امور بهداشتی دانشگاه، در راستای روز جهانی بیماری سلیاک، اظهار کرد: سلیاک یک بیماری گوارشی وراثتی است که در اثر حساسیت به پروتئینی به نام گلوتن (پروتئین موجود در گندم، جو و چاودار) ایجاد می‌شود. زمانی که فرد مبتلا، گلوتن دریافت کرده سیستم ایمنی او فعال شده و به سلول‌های روده حمله می‌کند. این امر منجر به آسیب سطح جذبی روده شده و در نتیجه بدن قادر نخواهد بود مواد مغذی مانند چربی، پروتئین، کربوهیدرات، ویتامین ها و مواد معدنی را جذب کند. لذا سلیاک یک بیماری خود ایمنی است که در تمام طول عمر همراه فرد مبتلاست و منجر به عدم تحمل گلوتن می شود.

 

وی افزود: سوء جذب ناشی از آسیب روده باریک، کم خونی، اسهال مزمن، درد شکم، اختلال رشد، خستگی، تهوع، سردرد، نفخ، یبوست، زخم‌های دهانی و ریزش مو جزو علائم بیماری هستند.

 

سرپرست معاونت امور بهداشتی دانشگاه، با اشاره به اینکه تشخیص بیماری براساس علائم، آزمایش خون و نمونه برداری از روده است، بیان کرد: شانس ابتلا به سلیاک در کسانی که اقوام درجه یک آن‌ها (والدین، خواهر و برادر، فرزند) مبتلا به این بیماری هستند، بیشتر است.

 

دکتر رحمانی تصریح کرد: چندین تست خونی برای غربالگری بیماری سلیاک نیز وجود دارد که معمول‌ترین این آزمایش‌ها اندازه گیری tTG-IgA است، اگر نتایج آزمایشات فرد مثبت شد پزشک نمونه برداری از روده را پیشنهاد خواهد داد تا بیماری تایید شود.

 

وی تاکید کرد: نکته مهم در تشخیص بیماری این است که قبل از انجام آزمایش خون و نمونه برداری به منظور تشخیص بیماری فرد نباید از رژیم فاقد گلوتن پیروی کند.

 

سرپرست معاونت امور بهداشتی دانشگاه، عنوان کرد: در حال حاضر تنها درمان بیماری سلیاک پیروی از رژیم فاقد گلوتن در تمام طول عمر است. این افراد باید از مصرف غذاهای حاوی گندم، جو و جو دوسر مانند نان پرهیز کنند. بیماران باید با منابع مخفی گلوتن مانند داروها و سس ها نیز آشنا باشند و آن ها را از رژیم غذایی خود حذف کنند.

 

دکتر رحمانی خاطرنشان کرد: امروزه غذاهای فرآوری شده و بسته‌بندی، حاوی گلوتن مخفی هستند که ممکن است به طور ناآگاهانه توسط بیماران مصرف شوند. بیماران باید همیشه برچسب مواد غذایی را به دقت مطالعه کنند و از فاقد گلوتن بودن محصولات اطمینان حاصل کنند.

 

وی گفت: حساسیت بیماران سلیاکی به گلوتن متفاوت است، بیماران باید بدانند که گاهی اگرچه علامت بالینی در اثر مصرف گلوتن ممکن است وجود نداشته باشد اما آسیب به سلول‌های روده‌ای اتفاق می‌افتد.

 

سرپرست معاونت امور بهداشتی دانشگاه، افزود: کم خونی فقر آهن، شروع زود هنگام پوکی استخوان، نازایی و سقط جنین، کمبودهای ویتامین و مواد معدنی، بدخیمی‌های دستگاه گوارش، تظاهرات عصبی از جمله میگرن، حمله‌های صرعی، زوال عقل و تظاهر پوستی نظیر درماتیت جزو عوارض سلیاک درمان نشده هستند. این بیماری می‌تواند همه گروه‌های سنی را تحت تاثیر قرار دهد اما معمولا برای نخستین بار بین 30 تا 40 سالگی بروز می‌کند.

 

دکتر رحمانی گفت: مهم‌ترین نکته در درمان بیماری، پیروی بیماران از رژیم غذایی فاقد گلوتن است، بسیاری از غذاها مانند مرغ، ماهی، سبزیجات و میوه‌های تازه، برنج و سیب زمینی را بیماران می‌توانند مصرف کنند.

 

وی افزود: در رژیم بدون گلوتن بیمار می‌تواند انواع غذاهای طبیعی مانند انواع گوشت، سبزیجات و میوه‌های تازه، حبوبات، برنج، سیب زمینی را مصرف کند.

 

سرپرست معاونت امور بهداشتی دانشگاه، بیان کرد: غذاهایی که با مواد فاقد گلوتن آماده می‌شوند مانند نان، ماکارونی و بیسکوییت‌های بدون گلوتن نیز به شرط عدم آلودگی با مواد دارای گلوتن قابل استفاده برای بیمار است.

سامانه های دانشگاه