سلامت خانواده (بهداشت خانواده)
معرفی واحد سلامت خانواده
اهداف این واحد تامین ، حفظ و ارتقای سلامت آحاد جامعه از طریق ارائه خدمات بهداشتی به گرو ه های آسیب پذیر جامعه :از جمله مادران باردار، میانسالان 59-30 سال، زنان شوهر دار 54-10 سال ، کودکان زیر 5 سال ، سالمندان می باشد.
برنامه سلامت مادران: در سه مقطع مراقبتهای پیش از بارداری ، مراقبتهای حین بارداری و پس از زایمان براساس بسته خدمت سلامت مادران ، نظام مراقبت مرگ مادری و....
برنامه باروری سالم :شناسایی زنان واجد شرایط خدمات باروری ویژه ،تعیین شاخص های جمعیتی ، بارداریهای ناخواسته ، بررسی شیوع ناباروری ،کلاسهای آموزشی ازدواج ، مشاوره بارروی و فرزند آوری
برنامه سلامت میانسالان :حفظ و ارتقا سلامت میانسالان غربالگری سرطان برست و سرویکس و بیماریهاو... "وآموزش شیوه زندگی سالم
برنامه کودکان :مراقبت ،غربالگری ،ارزیابی کودک بیمار ، نظام مراقبت مرگ و میر کودکان زیر 5 سال ، پایش بیمارستان دوستدار کودک ،تغذیه انحصاری با شیر مادر ،واکسیناسیون
برنامه سالمندان : حفظ و ارتقا سلامت سالمندان ، آموزش شیوه زندگی سالم ، غربالگری سالمندان پرخطر ، ارزیابی سالمندان از نظر اختلالات دوران سالمندی
شرح وظایف کارشناس مسئول بهداشت خانواده در ستاد شهرستان:
1- برنامه ریزی و مدیریت :
رهبری و مدیریت تدوین طرح های عملیاتی در سطح ستاد- برنامه ریزی ،اجرا و ارزشیابی - جمع آوری وتحلیل شاخص ها - ارائه اطلاعات و گزارش در زمینه برگزاری کارگاهها و جلسات اموزش و تدریس
2- نظارت و پایش :
نظارت بر چگونگی انجام پایش فعالیت های مراکز بهداشتی درمانی شهری ، پایگاههای سلامت ، مراکز روستایی و خانه های بهداشت
نظارت توزیع انسانی ، نظارت بر مراکز ازدواج ، تکامل و شیردهی ، مراکز زایمان فیزیولوژیک
نظارت برچگونگی اجرای طرحهای عملیاتی
نظارت بر چگونگی پیگیری موارد مرگ مادری و کودک
نظارت بر ارسال دستورالعمل ها
3- هماهنگی :
هماهنگی درون بخش :
هماهنگی با واحد های آموزش بهداشت ، گروه بهداشت محیط ، بهداشت مدارس وگسترش و..... بر حسب ضرورت فعالیت
هماهنگی با مراکز و پایگاهها و مطب های خصوصی بر حسب ضرورت
هماهنگی برون بخش :با سایر نهاد ها در صورت لزوم
4- اقدامات اجرایی :
رسیدگی به شکایات مردمی درزمینه باروری سالم و سرطانهای شایع و مشاوره قبل از ازدواج و ارائه خدمات به مادران باردارو ......
رسیدگی به شکایات پرسنل بهداشتی
همکاری در طرحهای بهداشتی تحقیقاتی
تشکیل کلاس و جلسات آموزشی جهت پرسنل شاغل
5- پشتیبانی :
پیگیری اعتبارات بهداشت خانواده
بررسی و تائید اقلام باروری سالم ، مکمل های مادران و کودکان و...
پیگیری جهت خرید تجهیز ات مورد نیاز بر حسب بر آورد کارشناسان بهداشت خانواده
تائید نیاز دفاتر و فرمهای تنظیم خانواده و بوکلت مادران و.... جهت واحدهای محیطی مراکز تابعه بر حسب بر آورد کارشناسان بهداشت خانواده و اعلام به معاونت
6- ارزشیابی :
ارزشیابی کمی و کیفی ارائه فعالیت های باروری سالم ، و مراقبت مادران و ..... براساس بخشنامه های کشوری در مراکز بهداشتی درمانی ، پایگاههای بهداشتی و مطب های خصوصی
ارزشیابی پرسنل بهداشت خانواده بصورت سالیانه
ارزشیابی میزان دسترسی به اهداف مد نظر در برنامه های عملیاتی تنظیم ، مادران و.....
7- عضویت درکمیته ها ، کمیسیون ها، شوراها وجلسات کارگروه وگروههای کارشناسی:
برگزاری کمیته های واحد مربوط به استراتژی ها ، کمیته مناسبتها و شرکت در کمیته سایر واحد ها وکارگروهها و کارگاههاو....
شرح وظایف کارشناس مسئول سلامت مادران:
ابلاغ و نظارت بر اجرای دستورالعمل و بخشنامه های سلامت مادران
جمع آوری و تحلیل داده ها و شاخصهای برنامه سلامت مادران
تدوین طرح جامع عملیاتی سالیانه برنامه سلامت مادران
نیاز سنجی برنامه های آموزشی نیروهای محیطی به تفکیک رده و برگزاری دوره های بازآموزی و آموزشی منطبق بر آخرین پروتکلها و بخشنامه های سلامت مادران
همکاری بین بخشی و برون بخشی( ستاد هدایت و مرکز اورژانس و فوریتهای پزشکی ، ...)با اهداف پیشبرد برنامه سلامت مادران نیازمند مراقبت ویژه
رابط بهداشتی سلامت مادران
عضوکمیته مرگ و میر مادران، نوزادان
برگزاری کمیته بررسی مرگ و میر مادران و زایمانهای زودرس به صورت فصلی
تهیه و تنظیم مطالب آموزشی ـ جزوه آموزشی برنامه مادران منطبق بر آخرین دستورالعملها و بخشنامه های سلامت مادران
بررسی ساختار فنی و تامین نواقص و وسایل مستعمل
بررسی، برآورد و درخواست مکملهای سلامت مادران
نظارت بر کلاسهای حضوری و غیر حضوری آمادگی برای زایمان
اجرای استراتژیها و فعالیتها در راستای برنامه هایPMTCT
مدیریت مرحله اولیه بحران و تهدیدهای سلامت مادران
ناظر و عضو تیم آنکال نجات جان مادران باردار
گزارش و ثبت پورتال مهاجرت دهی و مهاجرت پذیری مادران باردار و زایمان کرده تا42 روز پس از زایمان
گزارش و ثبت پورتال زایمان خارج بیمارستانی
گزارش و ثبت پورتال مادران مشکوک ومبتلا به کووید-19
سیستم نظام پایش و ارزشیابی عملکرد تیم سلامت محیطی براساس استاندارد و انتظارات برنامه سلامت مادران به تفکیک مسئول اجرای هر فرایند
پایش کمی و کیفی براساس عملکرد تیم سلامت براساس سامانه سیب
شرح وظایف کارشناس برنامه جوانی جمعیت :
تهیه برنامه عملیاتی سالیانه برنامه
- نظارت و پایش بر عملکرد پرسنل واحدهای محیطی در زمینه اجرای صحیح برنامه
- جمع بندی آمار ارسالی از مراکز محیطی
- ارسال آمار به واحد بهداشت خانواده معاونت بهداشتی به صورت فصلی
- برنامه ریزی و تنظیم برنامه کارگاهها و کلاسهای آموزشی
- هماهنگی با مسؤولین مافوق جهت تقدیر از پرسنل فعال
- نظارت و پایش بر عملکرد مرکز مشاوره ازدواج و بر آورد حق الزحمه مربیان ازدواج
- آموزش پرسنل ستادی ، رابطین متخصص ادارات مربیان و سوادآموزان نهضت، مربیان مهدکودک و پرسنل جدیدالورورد
- برنامه ریزی جهت معرفی افراد جهت انجام توبکتومی درکمیته شهرستانی
شرح وظایف کارشناس برنامه سلامت میانسالان:
تهیه و تنظیم برنامه عملیاتی سالیانه سلامت میانسالان
- تهیه و تنظیم گزارش عملکرد برنامه سلامت میانسالان به صورت فصلی و سالیانه
- تنظیم و هماهنگی جهت اجرای برنامه های میانسالان
- پایش خدمات ادغام یافته میانسالان در مراکز جامع پایگاه های سلامت شهری و خانه های بهداشت و جمع آوری و ارسال بر اساس استاندرهای ارسالی به معاونت بهداشتی بصورت شش ماهه
-استخراج خدمات ادغام یافته میانسالان در مراک ارایه خدمت از سامانه سیب و تحلیل و ارسال گزارش به مراکز جامع سلامت شهری و روستایی و پایگاه های سلامت و شهری
-برگزاری کمپین (هفته ملی سلامت بانوان وهفته ملی سلامت مردان ایرانی در مهر و اسفند )
- هماهنگی با واحد میانسالان گروه سلامت خانواده و جمعیت دانشگاه و کارشناس مسؤول برنامه
- آموزش پرسنل محیطی، ستادی رابطین متخصص ادارات در زمینه سلامت میانسالان (براساس مناسبتهای تقویمی)
- هماهنگی با واحد مشارکتها و دعوت رابطین بهداشتی ادارات و ارگانها جهت شرکت در جلسات میانسالان
- آموزش میانسالان ( زنان و مردان 30-59 سال )
شرح وظایف کارشناس برنامه کودکان:
تهیه و تدوین طرح عملیاتی و تجزیه و تحلیل آمارهای مربوطه ( دو هفته )
وارد نمودن طرحهای جامع عملیاتی و اطلاعات جمعیتی در سایت کودکان وزارت خانه
برگزاری کارگاه باز آموزی کودک سالم و ASQ بمنظور ارتقاء آگاهی پرسنل ( 9 روز )
نظارت بر اجرای برنامه کودک سالم از طریق تکمیل چک لیست برنامه کودکان در مراکز و خانه های بهداشت و
تهیه و ارسال پسخوراند پایشها و پیگیری مشکلات مشاهده شده ( دو ماه در سال )
جمع آوری فرم آماری اطلاعات ارجاع بصورت فصلی بر اساس نرم افزار اکسل و ارسال به استان ( هر سه ماه یک هفته به علت عدم حضور کاردان در مراکز روستایی و لزوم جمع بندی آمار خانه های بهداشت توسط کارشناس کودک سالم )
جمع آوری فرم آماری مراقبتهای ادغام یافته کودک سالم بصورت فصلی بر اساس نرم افزار اکسل و ارسال به استان ( هر سه ماه یک هفته به علت عدم حضور کاردان در مراکز روستایی و لزوم جمع بندی آمار خانه های بهداشت توسط کارشناس کودک سالم )
جمع آوری آمار ASQ بصورت فصلی و ارسال به پورت وزارتخانه ( هر سه ماه یک هفته )
هماهنگی با پزشک معین برنامه تکامل آخرین چهار شنبه هر ماه جهت حضور در مرکز تکامل و ویزیت کودکان دارای مشکل تکاملی
مقایسه آمار تولد با تعداد پرسشنامه ASQ تکمیل شده به تفکیک مراکز و ارسال پسخوراند در این راستا بصورت فصلی ( 8 روز در سال )
وارد نمودن چک لیستهای پایشهای انجام شده در نرم افزار اکسل به تفکیک مراکز و خانه های بهداشت و پایگاههای بهداشتی و آنالیز پایشها و ارسال به معاونت بهداشتی و کلیه مراکز شهری و روستایی و انجام مداخلات لازم جهت ارتقاء شاخصها هر شش ماه یکبار ( دو هفته در سال )
برآورد ، چاپ وتوزیع فرم های مراقبت کودک سالم – فرم های آماری – پرسشنامه ASQ –دفترچه ارجاع کودک سالم – دفترچه پسخوراند ارجاع کودک سالم دو بار در سال برای مراکزی که سامانه ندارند ( یک هفته )
استخراج آمار تولد به تفکیک بیمارستانها و برآورد و چاپ و توزیع کارت مراقبت اطفال ویژه دختر و پسر در کلیه بیمارستانها ( یک هفته )
برآورد مکملها ی کودکان و هماهنگی جهت خرید و توزیع آن بصورت فصلی
تایید درخواست دارویی مراکز در راستای داروهای حمایتی کودکان بصورت فصلی (هر سه ماه یک هفته)
برگزاری هفته ملی کودک و انجام هماهنگی های مربوطه و ارسال پکیج فعالیتهای انجام شده به معاونت بهداشتی ( یک هفته )
انجام بررسی شاخصهای عدالت بصورت شش ماهه شامل چاپ و توزیع فرم ها ، جمع آوری از مراکز و خانه های بهداشت و ثبت آن در سایت پورتال ( دو ماه در سال )
همکاری در انجام پرسشگری کشوری تغذیه با شیر مادر در مراکز ، خانه ها ، بیمارستانهای دوستدار کودک ( بیست روز در سال )
توزیع دستورالعملها و وسایل کمک آموزشی ( کتاب ، کارت آموزشی ، جزوه آموزشی و .... ) در طول سال توسط کارشناس مربوطه ( بصورت موردی دو هفته در سال )
وارد نمودن کلیه اطلاعات پرسنل مراکز تحت پوشش بهمراه سوابق آموزشی کارگاههای کودکان در اکسل مربوطه ( یک ماه در سال )
ارسال عملکرد سه ماهه برنامه کودک سالم به مراکز شهری و روستایی ( 12 روز در سال )
تحویل کارت مراقبت اطفال ویژه دختر و پسر موردی به مراجعین بصورت روتین
شرکت در پایش بیمه روستایی بصورت فصلی ( سه روز در هر فصل )
آموزش پرسنل جدید در راستای برنامه کودک سالم بصورت موردی
همکاری با مربیان دانشگاه در راستای آموزش دانشجویان
برگزاری کمیته سلامت کودکان بصورت فصلی ( 4 روز در سال )
شرح وظایف کارشناس استراتژی شیرمادر:
تدوین طرح عملیاتی شیر مادر
برگزاری جلسات بازآموزی بمنظورافزایش آگاهی پرسنل ارائه دهندة خدمات بهداشتی درزمینه مشاوره شیردهی وحمایت مادران دردوران شیردهی
افزایش آگاهی وجلب حمایت همسران مادران شیرده وتشکیل جلسات آموزشی باحمایت رهبران جامعه(روحانیون روستا)درمساجدبمنظورموفقیت مادران درشیردهی
آموزش مربیا مهد کودک و ارسال پکیج آموزشی نسلی سالم جهت بهزیستی در راستای افزایش آگاهی مربیان مهد کودک
آموزش مجازی و حضوری ترویج تغذیه با شیر مادر ( 20 ساعته برای غیر پزشک ) برای مراقبین سلامت
نظارت برنحوه آموزش مادران مراجعه کننده به مراکز و خانه های بهداشت در طی مراقبتهای دوران بارداری وپس از زایمان
ساماندهی وضعیت آموزش مادران در زمینه شیردهی و ارجاع شیر خواران نیازمند مشاوره به مرکز مشاوره شیردهی
پایش کلیه مراکز و خانه های بهداشت و تکمیل چک لیست های مربوطه
نظارت وارائه پسخوراند به مرکز روستائی و شهری در خصوص چگونگی عملکرد توزیع شیرمصنوعی و نوع آموزشهای ارائه شده توسط مراقبین سلامت
نظلرت بر عملکرد مرکز مشاوره شیردهی در خصوص نحوه مشاوره و آموزش مادران باردار و شیرده مراجعه کننده و ارائه پسخوراند
تشکیل کمیسیون شیر جهت بررسی مواردارجاع شده از مرکز مشاوره شیردهی واعلام نتیجه کمسییون به مراکز بهداشتی درمانی مربوطه و صدور کوپن شیر مصنوعی
ارتقاء فرآیند درخواست ،تجویز و توزیع شیر مصنوعی یارانه ای در کودکان محروم از شیر مادر و شناسایی زودرس و انجام مداخلات به موقع در رشیرخواران محروم از شیر مادر
پایش و ارزیابی بیمارستانهای دوستدار کودک ، شناسایی نقاط مداخله ، تعیین و اجرای مداخلات
تکمیل چک لیست پایش ساعت اول تولد ( تماس پوست با پوست ) در بیمارستانهای دوستدار کودک و ارسال نتیجه به معاونت بهداشتی
برگزاری هفته جهانی ترویج تغذیه با شیر مادر ( 10-16 مرداد) و هماهنگی جهت انجام فعالیتهای مربوطه و تدوین پکیج هفته جهانی و ارسال به استان
نظارت بر تجهیزات اتاق شیردهی مرکز مشاوره شیردهی و بیمارستانهای دوستدار کودک و هماهنگی جهت تجهیز این مراکز
توزیع دستورالعملها و وسایل کمک آموزشی (کتاب ، پمفلت، پکیج آموزشی نسلی سالم با شیر مادر ) جهت مراکز ، خانه های بهداشت و بیمارستانهای دوستدار کودک
برگزاری کمیته کودکان جهت طرح مشکلات برنامه شیر مادر و ارائه راه حل
جمع بندی و ارسال آمار کودکان شیر مصنوعی خوار بصورت فصلی به استان
آموزش پرسنل جدید در راستای شیر مادر و شرایط ارجاع کودکان نیازمند شیر مصنوعی
شرکت در پایش بیمه روستایی بصورت فصلی
شرح وظایف کارشناس استراتژی مانا و مرگ کودکان :
تدوین طرح جامع عملیاتی سالیانه برنامه مراقبتهای ادغام یافته ناخوشیهای اطفال.
تجزیه و تحلیل داده ها و استخراج شاخصهای برنامه مانا.
برآورد داروهای مانا به صورت فصلی و هماهنگی و پیگیری جهت خرید .
تایید درخواست دارویی مانا مراکز به صورت فصلی و اعلام به واحد دارویی جهت تهیه حواله دارویی.
پایش و نظارت فرایند های برنامه مانا طبق چک لیست مربوطه در مراکز و خانه های بهداشت ،تهیه و ارسال پسخوراند پایش ها به مراکز جهت پیگیری و رفع نواقص پایش .
وارد نمودن چک لیستهای پایشهای انجام شده در نرم افزار اکسل به تفکیک مراکز و خانه های بهداشت و پایگاههای بهداشتی و آنالیز پایشها و ارسال به معاونت بهداشتی و کلیه مراکز شهری و روستایی و انجام مداخلات لازم جهت ارتقاء شاخصها هر شش ماه.
هماهنگی های درون بخشی و برون بخشی وبرگزاری مناسبت ها جهت نیل به اهداف برنامه عملیاتی و برگزاری کمیته مانا ، مرگ کودکان 1تا 59 ماهه هرسه ماه یکبار وهماهنگی با واحدهای ستادی.
برنامه ریزی و برگزاری کارگاه آموزشی ( مراقبت های ادغام یافته مانا با اهمیت پیشگیری ازسوانح وحوادث و احیای پایه کودک ) جهت پزشکان ،کارشناسان
و بهورزان.
جمع آوری واستخراج آمار عملکرد واحدهای محیطی و آنالیز (آمار جمع بندی اطلاعات مراقبتهای ادغام یافته ناخوشیهای اطفال کودکان زیر 5 سال وشاخص برنامه مانا به صورت فصلی و نمودار مقایسه ای ) وارسال فیدبک به مراکز وارسال شاخص ها وگزارشات جهت افزایش مراقبتها و ارتقا شاخص ها .
برآورد فرم ها، اقلام بهداشتی، تجهیزات مصرفی و غیر مصرفی برنامه مانا و پیگیری تا حصول نتیجه (فرم جهت خانه های بهداشت فاقد سامانه سیب).
توزیع دستورالعملها و وسایل کمک آموزشی (بوکلت چارت ، کارت آموزشی ، جزوه آموزشی و .... ) در طول سال توسط کارشناس مربوطه .
گزارش دهی مرگ کودکان به سطوح بالاتر وتکمیل پرسشنامه مربوطه وثبت آن در سامانه وزارت بهداشت آنالیز مرگ های 1ماهه تا 59 ماهه خارج بیمارستانی و در بیمارستان های تحت پوشش .
تکمیل و بررسی خلاصه پرونده الکترونیکی موارد مرگ کودکان 1 ماهه تا 5 سال وتکمیل فرم پرسشنامه مرگ (پایلوت ) ارسال به استان.
برگزاری کمیته مانا و مرگ ومیرکودکان به صورت فصلی و ارسال مصوبات به واحد های مربوطه جهت اطلاع و اقدام .
تلاش در اعتلای سطح علمی وشرکت درکارگاه ها وکلاس های آموزشی .
آموزش پرسنل جدید الورود در راستای اجرای برنامه مانا و مرگ کودکان به صورت موردی .
همکاری در اجرای طرحهای تحقیقاتی و پژوهشی.
همکاری با مربیان دانشگاه در راستای آموزش دانشجویان .
همکاری در پایش بیمه روستایی به صورت فصلی.
پی گیری گزارش مشکلات مراکز و واحدهای تابعه و پی گیری موارد مرتبط
انجام سایرامور محوله تحت نظر مسول واحد
کنترل روزانه سامانه MCMC و استخراج موارد مربوطه ، انجام پیگیریهای مربوطه و ثبت نتایج آن در سامانه MCMC
استخراج کودکان بستری در بیمارستان و گزارش به سایر شهرستانهای تابعه استان
اعلام کودکان ترخیص شده از بیمارستان به مراکز شهری و روستایی و پایگاههای سلامت جهت انجام پیگیریها و آموزشهای لازم و ثبت در سامانه سیب
جمع بندی و ارسال آمار کودکان بستری در بیمارستان بصورت فصلی به استان
شرح وظایف کارشناس استراتژی سالمندان:
همکاری در تدوین برنامه استراتژیک و عملیاتی واحد و تهیه گزارشات عملکرد طبق ضوابط موجود و ارسال به سطوح بالاتر
شناخت مراکز تحت پوشش (موقعیت جغرافیایی- جمعیت و مراکز و پرسنل و.... )
شناخت حیطه و شرح وظایف سایر واحدهای ستاد و هماهنگی درون بخشی جهت تامین ویتامین دی مورد نیاز برنامه و پیشبرد اهداف برنامه سالمندان
پایش و ارزیاب فرایند های بهداشت خانواده در مراکز ، تهیه گزارش بازدید و اعلام به سرپرست واحد و پیگیری موارد نقص تا رفع موارد
آنالیزپایش ها ،آماروارسال به سطوح بالاتر وپایین تر هرشش ماه انجام مداخلات لازم جهت ارتقاء شاخص ها
هماهنگی های درون بخشی و برون بخشی وبرگزاری مناسبت ها جهت نیل به اهداف برنامه عملیاتی و برگزاری کمیته های درون و برون بخشی سالمندان
برنامه ریزی و برگزاری کارگاه آموزشی ( مراقبت های ادغام یافته سالمندان) جهت پرسنل بهداشتی
تلاش در اعتلای سطح علمی وشرکت درکارگاه ها وکلاس های آموزشی
آموزش به نیروهای بدوخدمت
همکاری در رفع مشکلات برنامه سالمندان در بنیاد فرزانگان و آرا
جمع آوری واستخراج آمار و عملکرد واحدهای محیطی و آنالیز (آمار 6 ماهه برنامه سالمندان و گزارش عملکرد شیوه برنامه سالمندان ) وارسال فیدبک به مراکز وارسال شاخص ها وگزارشات موردنیاز به سطوح بالا با همکاری مسول واحد درموعدمقرر .
تهیه گزارشات عملکرد طبق ضوابط موجود و ارائه درجلسات
پی گیری گزارش مشکلات مراکز و واحدهای تابعه و پی گیری موارد مرتبط
همکاری با مراکز شبانه روزی سالمندان ( سالمندان مریم و جام جم )
همکاری با بنیاد فرزانگان و مرکز سالمندان آرا جهت برگزاری کلاسهای آموزشی
برگزاری کمیته های برون بخشی با بهزیستی و کمیته امدادجهت اجرای برنامه های هفته سالمند
انجام سایرامور محوله تحت نظر مسول واحد
نظارت بر تکمیل چک لیست های کرونا در مراکز نگهداری سالمندان و معلولین
تهیه لیست بیماران کرونا و اعزام نیرو جهت تست کرونا به مراکز نگهداری سالمندان و معلولین
پیگیری سالمندان پر خطر در کلیه مراکزسلامت شهری و روستایی
